Pengkomputeran AWAN termasuk 11 Teknologi Industri 4.0 di Malaysia

Pengkomputeran awan ialah akses atas permintaan sumber pengkomputeran pelayan fizikal atau pelayan maya, storan data, keupayaan rangkaian, alat pembangunan aplikasi, perisian, alat analisis berkuasa AI dan banyak lagi melalui internet dengan harga bayar setiap penggunaan.

Model pengkomputeran awan menawarkan pelanggan fleksibiliti dan skalabiliti yang lebih besar berbanding infrastruktur tradisional di premis.

Pengkomputeran awan memainkan peranan penting dalam kehidupan seharian kita, sama ada mengakses aplikasi awan seperti Google Gmail, menstrim filem di Netflix atau bermain permainan video yang dihoskan awan.

Pengkomputeran awan juga menjadi sangat diperlukan dalam tetapan perniagaan, daripada syarikat permulaan kecil kepada perusahaan global. Banyak aplikasi perniagaannya termasuk mendayakan kerja jauh dengan menjadikan data dan aplikasi boleh diakses dari mana-mana sahaja, mencipta rangka kerja untuk penglibatan pelanggan omnichannel yang lancar dan menyediakan kuasa pengkomputeran yang luas dan sumber lain yang diperlukan untuk memanfaatkan teknologi canggih seperti AI generatif dan pengkomputeran kuantum.

Pembekal perkhidmatan awan (CSP) mengurus perkhidmatan teknologi berasaskan awan yang dihoskan di pusat data jauh dan lazimnya menyediakan sumber ini dengan bayaran langganan semasa atau bulanan.

FUNGSI PERKOMPUTERAN AWAN

Perkomputeran Awan mempunyai 4 elemen yang mempunyai fungsi berlainan seperti Pengkomputeran tanpa pelayan, IaaS (Infrastruktur-sebagai-Perkhidmatan), PaaS (Platform-sebagai-Perkhidmatan), dan SaaS (Perisian-sebagai-Perkhidmatan) adalah model perkhidmatan awan yang paling biasa digunakan, dan syarikat biasanya menggunakan gabungan keempat-empat ini.

PENGKOMPUTERAN TANPA PELAYAN
Pengkomputeran tanpa pelayan, atau lebih dikenali sebagai tanpa pelayan, adalah model pengkomputeran awan yang memindahkan semua tugas pengurusan infrastruktur belakang termasuk penyediaan, penskalaan, penjadualan dan tampalan kepada penyedia awan. Ini membebaskan pembangun untuk menumpukan semua masa dan usaha mereka pada kod dan logik perniagaan yang khusus untuk aplikasi mereka.

Tambahan pula, serverless menjalankan kod aplikasi berdasarkan permintaan sahaja dan secara automatik menyesuaikan skala infrastruktur sokongan naik dan turun mengikut jumlah permintaan. Dengan serverless, pelanggan hanya membayar untuk sumber yang digunakan apabila aplikasi berjalan; mereka tidak dikenakan bayaran untuk kapasiti yang tidak digunakan.

IAAS (INFRASTRUCTURE-AS-A-SERVICE) 
IaaS (Infrastructure-as-a-Service) menyediakan akses atas permintaan kepada sumber pengkomputeran asas pelayan fizikal dan maya, rangkaian dan penyimpanan melalui internet dengan bayaran mengikut penggunaan. IaaS membolehkan pengguna untuk mengembangkan dan mengecilkan sumber mengikut keperluan, mengurangkan keperluan untuk perbelanjaan modal awal yang tinggi atau infrastruktur di premis yang tidak perlu atau "dimiliki" dan untuk membeli sumber secara berlebihan bagi menampung lonjakan penggunaan yang berkala.

PAAS (PLATFORM-AS-A-SERVICE)

PaaS (Platform-as-a-Service) menyediakan kepada pembangun perisian sebuah platform atas permintaan perkakasan, tumpukan perisian lengkap, infrastruktur dan alat pembangunan untuk menjalankan, membangunkan dan mengurus aplikasi tanpa kos, kerumitan dan kekakuan mengekalkan platform tersebut di premis. Dengan PaaS, penyedia awan menghoskan segala-galanya di pusat data mereka. Ini termasuk pelayan, rangkaian, penyimpanan, perisian sistem pengendalian, perisian antara muka dan pangkalan data. Pembangun hanya memilih dari menu untuk memulakan pelayan dan persekitaran yang mereka perlukan untuk menjalankan, membina, menguji, menyebarkan, menyelenggara, mengemas kini dan mengembangkan aplikasi.

SaaS (Software-as-a-Service)
SaaS (Perisian-sebagai-Perkhidmatan), juga dikenali sebagai perisian berasaskan awan atau aplikasi awan, adalah perisian aplikasi yang dihoskan dalam awan. Pengguna mengakses SaaS melalui pelayar web, klien desktop khusus atau API yang berintegrasi dengan sistem operasi desktop atau mudah alih. Penyedia perkhidmatan awan menawarkan SaaS berdasarkan yuran langganan bulanan atau tahunan. Mereka juga mungkin menyediakan perkhidmatan ini melalui harga bayar per-guna.

KEBAIKAN PERKOMPUTERAN AWAN

Kos Efisien

Salah satu kelebihan utama komputasi awan adalah pengurangan kos operasi. Pengguna tidak perlu melabur dalam perkakasan fizikal seperti pelayan atau storan kerana semuanya dikendalikan oleh penyedia perkhidmatan awan. Selain itu, model pembayaran pay-as-you-go membolehkan organisasi hanya membayar untuk sumber yang digunakan, menjadikan ia pilihan ekonomi untuk perniagaan kecil hingga besar. Contohnya, syarikat permulaan boleh memanfaatkan komputasi awan untuk mengelakkan kos permulaan yang tinggi.

Skalabiliti dan Fleksibiliti

Komputasi awan membolehkan organisasi menyesuaikan keperluan pengkomputeran mereka dengan cepat berdasarkan permintaan. Sebagai contoh, platform penstriman video seperti Netflix menggunakan perkhidmatan awan untuk meningkatkan kapasiti pelayan mereka semasa waktu puncak seperti tayangan perdana siri popular. Fungsi ini memberikan kelebihan daya saing kerana perniagaan tidak perlu risau tentang beban infrastruktur.

KEBURUKAN PERKOMPUTERAN AWAN

Berikut adalah keburukan utama perkomputeran awan, yang perlu dipertimbangkan sebelum menggunakannya:

Ketergantungan pada Sambungan Internet

Komputasi awan bergantung sepenuhnya kepada sambungan internet. Sekiranya berlaku gangguan rangkaian atau sambungan internet yang lemah, pengguna mungkin menghadapi kesukaran untuk mengakses data dan aplikasi penting. Sebagai contoh, organisasi yang menggunakan perkhidmatan awan untuk operasi harian mereka mungkin kehilangan produktiviti jika terdapat masalah sambungan.

Risiko Keselamatan dan Privasi Data

Data yang disimpan di awan lebih terdedah kepada ancaman keselamatan seperti penggodaman dan pencurian data. Ini menimbulkan kebimbangan terutamanya bagi organisasi yang menguruskan maklumat sensitif seperti data pelanggan atau kewangan. Sebagai contoh, dalam insiden pelanggaran data Capital One pada tahun 2019, berjuta-juta rekod pelanggan yang disimpan di AWS telah terdedah akibat kelemahan keselamatan.

PELAKSANAAN PERKOMPUTERAN AWAN DIBEBERAPA NEGARA!

Berikut adalah dua contoh negara yang telah melaksanakan perkomputeran awan secara meluas dalam pelbagai sektor:

Amerika Syarikat

• Peneraju dalam Teknologi Awan:

  • Syarikat gergasi teknologi seperti Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure, dan Google Cloudberasal dari Amerika Syarikat dan mempelopori inovasi dalam perkomputeran awan.

  • Kerajaan AS menggunakan awan untuk menyokong pelbagai agensi seperti Department of Defensedan NASA.

  • Inisiatif seperti Federal Risk and Authorization Management Program (FedRAMP)memperkenalkan garis panduan keselamatan untuk penyedia perkhidmatan awan yang digunakan oleh kerajaan.

  • Sektor perniagaan di AS mengintegrasikan perkomputeran awan untuk analitik data besar, e-dagang, dan automasi operasi.

Singapura

• Negara Pemimpin Digital di Asia:

  • Singapura melaksanakan Government Cloud (G-Cloud), sebuah platform perkomputeran awan yang digunakan oleh agensi kerajaan untuk mempercepatkan transformasi digital.

• Infocomm Media Development Authority (IMDA) menyediakan kerangka kerja dan subsidi untuk menggalakkan perniagaan, terutamanya perusahaan kecil dan sederhana (SME), menggunakan perkomputeran awan.

CABARAN (CLOUD) YANG DIHADAPI OLEH SEKTOR DIMALAYSIA

Berikut adalah tiga cabaran utama komputasi awan yang dihadapi oleh sektor swasta (pembuatan/pengilangan) dan sektor kerajaan di Malaysia dalam konteks Revolusi Industri 4.0:

Isu Keselamatan Data dan Privasi:

Sektor Swasta (Pembuatan/Pengilangan):

• Ancaman siber yang semakin canggihmenjadi punca Sistem pembuatan pintar (smart manufacturing) yang bergantung kepada awan menghadapi risiko serangan siber seperti ransomware dan penggodaman yang boleh menghentikan operasi pengeluaran.

• Pencurian rahsia perindustrianmemberi impak kepada Data penting seperti reka bentuk produk dan strategi pengeluaran boleh menjadi sasaran.

Sektor Kerajaan:

• Kebocoran maklumat sensitifkepada Sistem awan yang digunakan oleh kerajaan untuk menyimpan maklumat rakyat, termasuk data peribadi dan keselamatan negara, menjadi sasaran utama penggodam.

• Data yang disimpan di pelayan luar negara mungkin melanggar undang-undang seperti PDPA (Personal Data Protection Act)disebabkan ketidakpatuhan kepada peraturan data antarabangsa.

Kekurangan Kepakaran dan Infrastruktur:

Sektor Swasta (Pembuatan/Pengilangan):

• Kekurangan kepakaran digitalbanyak berlaku kepada syarikat pengilangan, terutamanya perusahaan kecil dan sederhana (PKS) dan tidak mempunyai tenaga kerja dengan kemahiran untuk mengurus serta mengoptimumkan penggunaan awan.

• Kos pelaburan infrastruktur digitalmenjadi punca walaupun awan menjimatkan dalam jangka panjang, kos awal untuk membangun sistem IR 4.0 seperti IoT yang bergantung kepada awan masih tinggi untuk PKS.

Sektor Kerajaan:

• Cabaran latihan dan pendidikanmenjadi punca kebanyakn kakitangan awam tidak mempunyai latihan khusus untuk mengendalikan sistem berasaskan awan.

• Infrastruktur internet yang tidak seragamdi Kawasan luar bandar di Malaysia masih mempunyai akses internet yang terhad dan menyukarkan pelaksanaan penuh perkhidmatan kerajaan berasaskan awan.

Risiko Vendor Lock-In dan Ketidakserasian Teknologi:

Sektor Swasta (Pembuatan/Pengilangan):

• Ketergantungan kepada satu penyediamenyukarkan syarikat memilih satu penyedia awan, mereka mungkin menghadapi kesukaran untuk berpindah kepada penyedia lain apabila keperluan berubah, terutama dalam integrasi sistem automasi.

• Ketidakserasian sistem lamamenjadikan Banyak kilang masih menggunakan peralatan lama yang tidak serasi dengan teknologi awan moden, menyukarkan proses automasi sepenuhnya.

Sektor Kerajaan:

• Kesukaran interoperabiliti antaraagensi kerajaan mungkin menggunakan sistem awan yang berbeza, menyebabkan kesukaran dalam perkongsian data dan integrasi sistem.

• Kos dan ketergantungan jangka panjangkepada vendor tertentu boleh meningkatkan kos operasi dalam jangka panjang jika kerajaan memerlukan lebih banyak perkhidmatan atau penyesuaian.

GAMBARAN MASA DEPAN PERKOMPUTERAN AWAN (cloud)

Transformasi Operasi Perniagaan dan Kerajaan

ü Pengoptimuman Sistem Pintar:

• Semua sistem operasi akan terhubung secara real-time melalui awan. Contohnya, dalam sektor pengilangan, smart factoriesakan menggunakan data besar (big data) dan analitik canggih untuk mengoptimumkan pengeluaran dan mengurangkan kos.

• Dalam sektor kerajaan, perkhidmatan seperti e-Kerajaan akan menjadi lebih pantas dan efisien melalui platform awan yang terpusat.

• Dominasi Pendekatan Multi-Cloud dan Hybrid Cloud:

• Organisasi akan menggunakan gabungan perkhidmatan awan swasta, awam, dan on-premisesuntuk memastikan fleksibiliti dan keselamatan maksimum.

Ketergantungan kepada Automasi dan Robotik

Robot pintar dalam pengilangan, logistik, dan penjagaan kesihatan akan bergantung kepada awan untuk berfungsi secara kolaboratif. Contohnya: Robot yang digunakan untuk pengangkutan dalam gudang akan dikendalikan melalui sistem

Peningkatan Kolaborasi Digital dan Mobiliti Global

• Komputasi Awan:

• Dengan IR 4.0, perniagaan akan semakin beroperasi dalam persekitaran digital global yang terintegrasi. Komputasi awan akan menjadi asas kepada kolaborasi rentas sempadanmelalui platform seperti Microsoft Teams, AWS WorkSpaces, dan Google Workspace.

• Penggunaan teknologi seperti 5G dan awan mudah alih (mobile cloud) akan membolehkan akses data dan aplikasi pada bila-bila masa dan di mana-mana sahaja.